Тулай

Gout (english)
Подагра (ру́сский)

Тулайны үндсэн зовиур, шинж тэмдэг (PCSS):

  • Цусан дах шээсний хүчил ихдэх, Энэ өвчин хоолтой хамт биед орсон пурины шингэхгүйгээс шээсний хүчил болж үүсдэг (urate nephropathy, hyperuricemia)
  • Хөлийн голдуу том хурууны үе, ул, эрээн булчинг хөлийн тавхайтай холбосон судал, өвдөг, тохой, бугуй, шагай, аарцаг нуруу зэргээр улайж гэнэт хавагнаж, өвдөх
  • Голдуу үүрээр эсвэл шөнийн цагаар өвдөх, халуу дүйх, улайх, гялтайх
  • Хөл, гар дээр “тофусы tophi” хэмээх булдуу үүсэх, хагарахаараа цаана нь шээсний хүчлийн цайвар талст эсвэл тоос харагдах
  • Ядрах
  • Халуурч болзошгүй гэхдээ аспирин тус болдоггүй
  • Холестерин, триглицерид нэмэгдэх
  • Өвдөлт хагас жил эсвэл жилийн дараа дахин давтагдах
  • Ихэнхдээ эрчүүд эсвэл цэвэрших төхөж байгаа эсвэл цэвэршиж байгаа эмэгтэйчүүд голдуу энэ өвчнөөр өвдөх (ЭХ)
  • Яваандаа “подагрический артрит” хэмээх үений үрэвсэл үүсэх
  • Яваандаа бөөр, шээс чулуужих, хожмын бөөрний дутагдал үүсэх зэрэг болой.

Тулай үүсч болзошгүй голлох учир шалтгаанууд (PCC, патогенез):

  • Буруу хооллолт (архи дарс, шар айраг, баяр наадам, өөх тостой, махтай хоол их идэх)
  • Хөдөлгөөний дутагдал, цусны эргэлт муудах
  • Таргалалт
  • Халдварт өвчин туссанаас (Улаан бурхан, улаанууд, элэгний үрэвсэл, сүрьеэ, салхинцэцэг, тэмбүү гэх мэт)
  • Шимэгчээр үүсгэгдсэн өвчин туссанаас (бруцеллез, хламидиоз, микоплазмоз);
  • Даарах
  • Чихрийн шижингийн хэв шинж-2
  • Хайрст үлд
  • Бөөрний эмгэг
  • Эмийн гаж нөлөө: “В” аминдэм ихээр уух, хорт хавдарын ба вирусийн эмчилгээ удаан хийлгэх
  • Гэр бүлийн удамшил зэрэг болой.

Дээр дурдсан зовиур, шинж тэмдэг, учир шалтгаануудаас аль нь танд хамаатай болохыг тогтоож, түүнийгээ эмчлүүлэхийг зорих хэрэгтэй.

Хоол унд: Интоорын жимс иднэ.

Аминдэм, эрдэс бодис: “С” 100мг.

Сувиллын чанартай зөвлөмж (Treatment strategy-TS): Тулайны эмчилгээ, сувилгаа нь товчдоо эрүүл зохистой хооллох, дасгал хөдөлгөөн хийх, турах /ихэнхдээ тарган хүмүүс эстрогены илүүдэлд орсон байдаг/, амьдралын хэв шинжээ өөрчлөх, биеэ шүлтжүүлэх, бясалгал, гүнзгий амьсгалын дасгал хийхэд чиглэгдэнэ.

Энэ өвчнийг илааршуулахын тулд дор хаяж 14-21 хоног ургамлын эмчилгээ хийхэд нааштай үр дүн гарч эхэлнэ. Цаашлаад тууштэй эдгэрэхийн тулд 8-12 сар уух хэрэгтэй. Долоо хоногт нэг өдөр мацаг барина. Мацаг барихын урд орой алтантовч, мугваатай бүлээн бургуй тавина. Мацаг барьж байхдаа 1,5-2 л ус ууна. Орой нь дахин бургуй тавина. Маргааш нь цагаан хоолноос идэж эхэлнэ. Эхний жил 7-10, хоёрдох жилээс 5-7кг турна.

Хоолны болон ажил, амралтын дэглэм сайн баримтлах, биеийн тамир хийх, спортоор хичээллэх, усанд сэлэх, бүтэн биеийн иллэг хийх хэрэгтэй.

Өдөр бүр 30 минут явган явах, шогшиж явбал үр дүнтэй. Дугуй унаж болно.

Усанд орох: Өглөө биш оройдоо халуун усанд орж сурах. Ваннанд орохоор бол усны тохиромжтой хэм 36С. Унтахаас 2 цагийн өмнө 15-аас ихгүй минут орно. Цусны эргэлтэд сөргөөр нөлөөлөх тул усны түвшин зүрхэн тушаа хэсгийг бүрхэхгүй байхаар тооцно.

Унтахын өмнө хүйтэвтэр устай ваннанд нэг аяга алимны исгэсэн шүүс хийж, 10-аас ихгүй минут орж, дараа нь халуун, хүйтэн устай шүршүүрт ээлжлэн орно. Усанд орсны дараа оливтой гангын тосоор тосолно.

Зайлсхийвэл зохих зүйлс:

Пурины хүчил болон чихэр, саахар агуулагч хоол хүнс:

  • Далайн хоол, загас
  • Цацагт хяруул, гахай, бугын төл, тугал, малын элэг, үхрийн бөөр, тархи
  • Саахар, эрдэнэшишийн сироптой ундаа, шар айраг, мах, өндөг
  • Талх, гурилан бүтээгдэхүүн
  • Түрэг шош, инжир, бөөрөлзгөнө, бууцай, хурганчих, кофе, өөх тос, архи, тамхи, хэт боловсруулсан хоол хүнс зэрэг болой.

Болзошгүй учир шалтгаанууд, эрсдэлт хүчин зүйлс

Үндсэн зовуурь, шинж тэмдэг (болзошгүй хожмын үеийн)

Зохимжтой ба зохимжгүй ургамлын бүтээгдэхүүн

Эх сурвалж

Тэмдэглэгээний утга

  • Ийм тэмдэг нь эмчилгээний өндөр үр дүнтэй бөгөөд эрдэм шинжилгээний туршилт, судалгаагаар нотлогдсон болохыг илэрхийлнэ.
  • Ийм тэмдэг нь хүний биед сайн нөлөөтэй гэдэг нь судалгаагаар нотлогдсон. Гэхдээ бүхэл ургамлын хувьд авч үзвэл 3 одтой бүтээгдэхүүнийг арай гүйцэхгүй аж.
  • Ийм тэмдэг нь эмчилгээ, шим тэжээлийн эерэг үр дүнтэй болохыг илэрхийлнэ. Голдуу ардын уламжлалт практикт олон зуун жилийн турш өргөн хэрэглэгддэг туршлагатай. Туршилтын амьтан дээр судлагдаж сайн нь тогтоогдсон. Өчигдрийн ардын эмчилгээнд хэрэглэдэг байсан эмийн ургамал өнөөдөр шинжлэх ухаанаар нотлогдсон эмчилгээ болдог гэдгийг санаандаа авбал зохино.
  • Ийм тэмдэг нь гаж нөлөө буюу зохимжгүй заалтыг илэрхийлнэ.
Tulai - Tulainii undsen zoviur, shinj temdeg (PCSS): TSusan dah sheesnii huchil ihdeh, Ene uvchin hooltoi hamt biyed orson purinii shingehguigees sheesnii huchil bolj uusdeg (urate nephropathy, hyperuricemia) Huliin golduu tom huruunii uye, ul, ereen bulching huliin tavhaitai holboson sudal, uvdug, tohoi, bugui, shagai, aartsag nuruu zergeer ulaij genet havagnaj, uvduh Golduu uureer esvel shuniin tsagaar uvduh, haluu duih, ulaih, gyaltaih Hul, gar deer “tofusii tophi” hemeeh bulduu uuseh, hagarahaaraa tsaana ni sheesnii huchliin tsaivar talst esvel toos haragdah YAdrah Haluurch bolzoshgui gehdee aspirin tus boldoggui Holyestyerin, triglitsyerid nemegdeh Uvdult hagas jil esvel jiliin daraa dahin davtagdah Ihenhdee erchuud esvel tsevershih tuhuj baigaa esvel tsevershij baigaa emegteichuud golduu ene uvchnuur uvduh (EH) YAvaandaa “podagrichyeskii artrit” hemeeh uyenii urevsel uuseh YAvaandaa buur, shees chuluujih, hojmiin buurnii dutagdal uuseh zereg boloi. Tulai uusch bolzoshgui golloh uchir shaltgaanuud (PCC, patogyenyez): Buruu hoollolt (arhi dars, shar airag, bayar naadam, uuh tostoi, mahtai hool ih ideh) Hudulguunii dutagdal, tsusnii ergelt muudah Targalalt Haldvart uvchin tussanaas (Ulaan burhan, ulaanuud, elegnii urevsel, suriyee, salhintsetseg, tembuu geh met) SHimegcheer uusgegdsen uvchin tussanaas (brutsyellyez, hlamidioz, mikoplazmoz); Daarah CHihriin shijingiin hev shinj-2 Hairst uld Buurnii emgeg Emiin gaj nuluu: “V” amindem iheer uuh, hort havdariin ba virusiin emchilgee udaan hiilgeh Ger buliin udamshil zereg boloi. Deer durdsan zoviur, shinj temdeg, uchir shaltgaanuudaas ali ni tand hamaatai bolohiig togtooj, tuuniigee emchluulehiig zorih heregtei. Hool und: Intooriin jims idne. Amindem, erdes bodis: “S” 100mg. Suvilliin chanartai zuvlumj (Treatment strategy-TS): Tulainii emchilgee, suvilgaa ni tovchdoo eruul zohistoi hoolloh, dasgal hudulguun hiih, turah /ihenhdee targan humuus estrogyenii iluudeld orson baidag/, amidraliin hev shinjee uurchluh, biyee shultjuuleh, byasalgal, gunzgii amisgaliin dasgal hiihed chiglegdene. Ene uvchniig ilaarshuulahiin tuld dor hayaj 14-21 honog urgamliin emchilgee hiihed naashtai ur dun garch ehelne. TSaashlaad tuushtei edgerehiin tuld 8-12 sar uuh heregtei. Doloo honogt neg udur matsag barina. Matsag barihiin urd oroi altantovch, mugvaatai buleen burgui tavina. Matsag barij baihdaa 1,5-2 l us uuna. Oroi ni dahin burgui tavina. Margaash ni tsagaan hoolnoos idej ehelne. Ehnii jil 7-10, hoyordoh jilees 5-7kg turna. Hoolnii bolon ajil, amraltiin deglem sain barimtlah, biyeiin tamir hiih, sportoor hicheelleh, usand seleh, buten biyeiin illeg hiih heregtei. Udur bur 30 minut yavgan yavah, shogshij yavbal ur duntei. Dugui unaj bolno. Usand oroh: Ugluu bish oroidoo haluun usand orj surah. Vannand orohoor bol usnii tohiromjtoi hem 36S. Untahaas 2 tsagiin umnu 15-aas ihgui minut orno. TSusnii ergelted surguur nuluuluh tul usnii tuvshin zurhen tushaa hesgiig burhehgui baihaar tootsno. Untahiin umnu huitevter ustai vannand neg ayaga alimnii isgesen shuus hiij, 10-aas ihgui minut orj, daraa ni haluun, huiten ustai shurshuurt eeljlen orno. Usand orsnii daraa olivtoi gangiin tosoor tosolno. Zailshiivel zohih zuils: Purinii huchil bolon chiher, saahar aguulagch hool huns: Dalain hool, zagas TSatsagt hyaruul, gahai, bugiin tul, tugal, maliin eleg, uhriin buur, tarhi Saahar, erdeneshishiin siroptoi undaa, shar airag, mah, undug Talh, gurilan buteegdehuun Tureg shosh, injir, buurulzgunu, buutsai, hurganchih, kofye, uuh tos, arhi, tamhi, het bolovsruulsan hool huns zereg boloi. - Biyeiin shingeniig shultjuuleh (huchillegiig saarmagjuulah u.h. huchilleg ihdeh emgeg) - Bodisiin soliltsoonii hamshinj - Holyestyerin, triglitsyeridiin hemjee nemegdeh - Uye uyeteh (uye, muguursnii suult) - Elegnii uuhshilt - Alirs (Anis, anis) - Alirsnii tsomog - Altangagnuuriin tsomog - Altanzuliin tsomog - Altantovch - Altantovchiin tsomog - Amtat bazilik (navch) - Artishok - Asganii buurulzgunu - Baga altanzul (jinjiihuar) - Baga lavshiga - Bagvaahai - Bagvaahainii isgesen handmal - Badaanii tsomog - Bivlentsriin tsomog - Buurulzguniin tsomog - Burgasnii tsomog - Burjgar churgus - Berishiin tsomog - Gazriin liir (bultsuut tsetseg: gdh, bultsuu) - Galuun tavgiin tsomog - Gangiin tsomog - Gandbadraa (buural gandbadraa, tsagaan chandgan suul) - Gandbadraanii isgesen handmal - Gants tsetsegt ih zul (ihzul) - Goyoonii tsomog - Guzeelzgeniin tsomog - Gunjidiin ur, tos - Daguur terelj (dalii yagaan) - Dalain baitsaanii tsomog - Dalan halis - Dalan halisiin tsomog - Dalivsiin tsomog - Dolgiontson gishuune - Degdnii tsomog - Zagasnii tos - Zadiin tsomog - Zugiin toosontsor - Zelen zanguu - Zeergeniin tsomog - Ilden iguushin - Isgesen alimnii shuus - Ih dalivs - Ih zuliin tsomog - Ih shuudergene - Lavriin navch - Liiriin tsomog - Maalingiin tsomog - Majiin tsomog - Monos (moil) - Mulhuu hoshoongor - Munhtsetsgiin tsomog - Muhar tsagaan - Mugziin tsomog - Namgiin balbi - Namgiin zedgelj - Namgiin surgar - Nangiad zeergene - Nangiad odot anisnii ur - Nars (shilmuus) - Narsnii toosontsortoi nahia, shilmuus - Nohoin hoshuunii tsomog - Nugiin shivel - Nugiin shimteglei - Olivtoi gangiin tos - Urul - Saaral nurges - Saravgar tuulain tagnai - Sarmisnii isgesen beldmel - Sarnainii tsomog - Sibiri toshlog barbaris - Sibiri chudurgunu - Siimhii altantsegtsuuhei - Sormuust degd - Suut uvs - Tosondoi muug - Toshlognii tsomog - Turuu muug - Tuulgachduu ih zul - Ulaan tes - Ulaan tesiin jimsnii tsomog - Ulaan ulaagana - Ulaan unagan turuu - Usan uzmiin isgesen shuus - Usan uzem, uzem - Ulden mogoin idee - Ushii nohoin hel - Uhriin nudnii navch, ur jims - Hailaas navchit tavilgana - Honin zeergene - Hoshoon - Hoshuu tarianii tsomog - Huvun zaraa uul - Huvuntiin tsomog - Hunchiriin tsomog - Husnii muugnii tsomog - Husnii nahia, navch, holtos - Hush - Hushganii yas, tusgaarlagch haalt - Het bolovsruulsan hool huns - TSagaan budaa - TSagaan burgas - TSagaan gaa - TSangisiin jims - TSargas - TSahildagnii tsomog - TSusiin tsomog - TSuulbar baldargana - TSegtsuuheinii tsomog - TSeeniin tsomog - CHatsarganiin tsomog - CHiherleg intoor - CHichignuur uliangar - CHoniin hel (tom navchit degd) - CHoniin helnii tsomog - SHilmuusnii tsomog - SHuvuun tarna - Egel umhii - Erdeneshishiin tsomog - Erendiin tos - YAmaan sahal - YAnshuinii tsomog - YAshilduu chatsargana - Zuu tuunuuriin emchilgee - Nariin navchit honholdoi - Probiotik buteegdehuun - Brazil samar - K amindemiin dutagdal - Zuun nast (zuunnast) - Tums