Тархинд цус харвах, саажих

Stroke and Paresis (english)
Инфаркт мозга и параличи (ру́сский)

Үндсэн зовиур шинж тэмдэг (PCSS): Голдуу шөнийн цагаар тархины цусны урсгал алдагдана. Ярьж чадахгүй болох, гэнэт хараа муудах, толгой эргэх, биеийн тэнцвэр алдагдах зэрэг болой.

Болзошгүй учир шалтгаанууд (PCC): Тархины цусны урсгал зогсох /ischemia (lack of blood flow)/, цус нөжөрч бүлэн үүсэх /thrombosis, arterial embolism/, цусны судас хагарах /hemorrhage/, судас тостон хатуурах, ЦДИ, цусны хорт хавдар /лейкоз/, зүрхний шигдээс /зүрхний булчингийн үхжил/, зүрхний дутагдал, гажиг, хэм алдагдах, зүрхээр хатгуулах, архи, тамхи, чихрийн шижин, цус ихээр бүлэгнэдэг, байнгын стресст байх, суумал ажил эрхлэх, буруу хооллолт, удамшил.

Дээрхи зовиур шинж тэмдэг, учир шалтгаануудаас аль нь танд илүү хамаатай болохыг тогтоож, түүнийгээ эмчлүүлэхийг зорих хэрэгтэй.

Хоол унд: Ер нь хоол болон амьдралын хэв шинжийг бүрэн өөрчлөх хэрэгтэй. Хоолоо бага багаар олон удаа идэх хэрэгтэй бна.

Сармис, сонгино, хөмүүл, улаан чинжүү, цагаан гаа, шар гаа, лууван, бууцай, вандуй, усан үзмийн үрийн тос, хан боргоцой жимс, хар нэрсний жимс, банан жимс /өдөрт 3ш-ийг хоолны дараа иднэ/, түүхий өндөг, хасарваань ахиухан идэх хэрэгтэй. Үзэмний шүүс зөгийн балаар амталж ууна.

Аминдэм, эрдэс бодис: Цайр, загасны тос, “А”, “Е” аминдэм.

Сувиллын чанартай зөвлөмж (Treatment strategyTG): Эмчилгээ, сувилгаа нь юуны өмнө эд эсийн хүчилтөрөгчийн хангамж, цусны эргэлтийг сайжруулах /гар, хөлөнд очих цусны урсгалыг нэмэгдүүлэх/, цус шингэрүүлэх, цусны судас өргөжүүлэх, бэхжүүлэх, тараагуур судасны уян хатан чанарыг нэмэгдүүлэх, мэдрэлийн эд эсийг тэжээх, тархины эд эсийг нөхөн төлжүүлэх, бүдүүн гэдэс цэвэршүүлэх, холестерин бууруулах, цусны нөжийг задлах, судасны ханыг бэхжүүлэх, бүдүүн гэдсийг цэвэршүүлэх, булчин, шөрмөсний үрэвслийг дарах, цусан дах саахрын хэмжээг ихэсгэхгүй байх, саажснаас болж гэмтсэн үе мөч, эрхтэнээ хөдөлгөж хүчирхэгжүүлэхэд чиглэгдэж байвал зохино.

Бүдүүн гэдсийг цэвэршүүлэхийн тулд клизм тавина, дараа нь туулгах цай уулгана.

Цусны эргэлтийг сайжруулахын тулд гичээр жин тавина. Бас бумба тавьж болно. Дотроосоо долоогонын үр жимс ууна.

Зөгийн хайлсан лав болон сархинаг /топленого воска и вощины/-ийг оливийн тостой хольж найруулаад нуруугаа тосолж, хүзүүнээс ахар сүүл хүртэл өдөрт 3 удаа үрнэ.

Эсвэл лаврын навч 6 хэсэг /х/, нарсны шилмүүс /1х/, цөцгийн тос /12х/-той хольж найруулаад “водяняя баня” хийгээд 4-5 хоног дарна. Энэ тосоор өдөрт 2 удаа гэмтсэн хэсэгтээ түрхэж, үрнэ. Хэрвээ хүсвэл, энэхүү лаврын навчтай тосыг захиалгаар хийж өгч болно.

Барууны судлаачдын үзэж байгаагаар цус харваснаас хойш 2-6 сар эсвэл 1 жилийн дараа эмчилгээний нааштай үр дүн гарч эхэлдэг. Гэмтсэн, саажсан үе мөч, эрхтэнээ ашиглахыг оролдох хэрэгтэй. Аль болох ямар нэг юм хийхийг эрэлхийлэх, тухайлбал, өөрөө бие засах, хувцасаа өмсөх, үсээ янзлах, хоолоо хийх, гэр ороноо цэвэрлэх, дуулах, хашиграх, чанга дуугаар ном унших гэх мэт.

Өдрийн дэглэм сайн баримтлах, биеийн тамир, тусгай дасгал хийх, спортоор хичээллэх хэрэгтэй. Болж өгвөл тайван амгалан байхыг хичээх.

Бусадтай харьцуулахад хүн бүр оюун санаа, удамшил, сэтгэц, хүрээлэн буй орчин, нийгмийн гарлын хувьд давтагдашгүй өөр өөрийн гэсэн онцлогтой байдаг тул зовиур эмгэгийг оношлох, эмчлэхдээ эдгээр хүчин зүйлийг харгалзаж үзнэ.

Зайлсхийвэл зохих зүйлс:

Хурц амтлагчид, талх, кофе, хар ба ногоон цай, даршилсан /pickled foods/, утсан, шарсан, хуурсан махан хоол, архи, дарс, тамхи, янз бүрийн чипс, түргэн хоол, торт, маргарин, лаазалсан мах, элэгний ухаш, түргэн хоол, үйлдвэрийн бяслаг, транс өөх тос, саахар, үр тариа, буудайн дээд гурил, түүгээр хийсэн бүтээгдэхүүн.

 

“Холестерин багатай хоол ид” гэдэг зөвлөмж бол буруу юм. Яагаад гэвэл, бидний уураг тархины 25% нь холестерин байдаг. Хангалттай хэмжээний холестерин байхгүй бол бидний элэг  даавруудаа боловсруулж гаргаж чадахгүй билээ. Гагцхүү, холестериныг эсэлдүүлж, муу зүйл болгодог зүйл болох архи, тамхи, муу хоол, цэвэршүүлсэн үр тариа, дээд гурил, стресс, үйлдвэрлэлийн химийн бүтээгдэхүүн, саахар, хөдөлгөөнгүй байх зэрэг болой.

 

Эх үүсвэр:

“Бабушкины рецепты” сонин, №08 /416/ Февраль 2010

“Бабушкины рецепты” сонин, №34 /390/ Август 2009

Народный лечебник Всероссийская газета о народных средствах лечения №20 /212/ 2010

http://folk-med.ru/insult.html

http://medic.ymka.ru/insult.php

http://zdravotvet.ru/lechenie-i-posledstviya-insulta-levoj-i-pravoj-storony/
http://www.km.ru/zdorove/2012/12/25/zdorove/700499-mozhno-li-vylechit-paralich

http://www.ayzdorov.ru/lechenie_insylt_nar.php

http://life5plus.ru/serdechny-e-i-sosudisty-e-bolezni/insult/insul-t.html

http://www.medn.ru/statyi/Mozgovojinsult.html
http://narmed.ru/bolezni/sosudy/insult

Уух ургамалууд: 

Болзошгүй учир шалтгаанууд, эрсдэлт хүчин зүйлс

Үндсэн зовуурь, шинж тэмдэг (болзошгүй хожмын үеийн)

Зохимжтой ба зохимжгүй ургамлын бүтээгдэхүүн

Тэмдэглэгээний утга

  • Ийм тэмдэг нь эмчилгээний өндөр үр дүнтэй бөгөөд эрдэм шинжилгээний туршилт, судалгаагаар нотлогдсон болохыг илэрхийлнэ.
  • Ийм тэмдэг нь хүний биед сайн нөлөөтэй гэдэг нь судалгаагаар нотлогдсон. Гэхдээ бүхэл ургамлын хувьд авч үзвэл 3 одтой бүтээгдэхүүнийг арай гүйцэхгүй аж.
  • Ийм тэмдэг нь эмчилгээ, шим тэжээлийн эерэг үр дүнтэй болохыг илэрхийлнэ. Голдуу ардын уламжлалт практикт олон зуун жилийн турш өргөн хэрэглэгддэг туршлагатай. Туршилтын амьтан дээр судлагдаж сайн нь тогтоогдсон. Өчигдрийн ардын эмчилгээнд хэрэглэдэг байсан эмийн ургамал өнөөдөр шинжлэх ухаанаар нотлогдсон эмчилгээ болдог гэдгийг санаандаа авбал зохино.
  • Ийм тэмдэг нь гаж нөлөө буюу зохимжгүй заалтыг илэрхийлнэ.
Tarhind tsus harvah, saajih - Undsen zoviur shinj temdeg (PCSS): Golduu shuniin tsagaar tarhinii tsusnii ursgal aldagdana. YArij chadahgui boloh, genet haraa muudah, tolgoi ergeh, biyeiin tentsver aldagdah zereg boloi. Bolzoshgui uchir shaltgaanuud (PCC): Tarhinii tsusnii ursgal zogsoh /ischemia (lack of blood flow)/, tsus nujurch bulen uuseh /thrombosis, arterial embolism/, tsusnii sudas hagarah /hemorrhage/, sudas toston hatuurah, TSDI, tsusnii hort havdar /lyeikoz/, zurhnii shigdees /zurhnii bulchingiin uhjil/, zurhnii dutagdal, gajig, hem aldagdah, zurheer hatguulah, arhi, tamhi, chihriin shijin, tsus iheer bulegnedeg, baingiin stryesst baih, suumal ajil erhleh, buruu hoollolt, udamshil. Deerhi zoviur shinj temdeg, uchir shaltgaanuudaas ali ni tand iluu hamaatai bolohiig togtooj, tuuniigee emchluulehiig zorih heregtei. Hool und: YEr ni hool bolon amidraliin hev shinjiig buren uurchluh heregtei. Hooloo baga bagaar olon udaa ideh heregtei bna. Sarmis, songino, humuul, ulaan chinjuu, tsagaan gaa, shar gaa, luuvan, buutsai, vandui, usan uzmiin uriin tos, han borgotsoi jims, har nersnii jims, banan jims /udurt 3sh-iig hoolnii daraa idne/, tuuhii undug, hasarvaani ahiuhan ideh heregtei. Uzemnii shuus zugiin balaar amtalj uuna. Amindem, erdes bodis: TSair, zagasnii tos, “A”, “YE” amindem. Suvilliin chanartai zuvlumj (Treatment strategy–TG): Emchilgee, suvilgaa ni yuunii umnu ed esiin huchilturugchiin hangamj, tsusnii ergeltiig saijruulah /gar, hulund ochih tsusnii ursgaliig nemegduuleh/, tsus shingeruuleh, tsusnii sudas urgujuuleh, behjuuleh, taraaguur sudasnii uyan hatan chanariig nemegduuleh, medreliin ed esiig tejeeh, tarhinii ed esiig nuhun tuljuuleh, buduun gedes tsevershuuleh, holyestyerin buuruulah, tsusnii nujiig zadlah, sudasnii haniig behjuuleh, buduun gedsiig tsevershuuleh, bulchin, shurmusnii urevsliig darah, tsusan dah saahriin hemjeeg ihesgehgui baih, saajsnaas bolj gemtsen uye much, erhtenee hudulguj huchirhegjuulehed chiglegdej baival zohino. Buduun gedsiig tsevershuulehiin tuld klizm tavina, daraa ni tuulgah tsai uulgana. TSusnii ergeltiig saijruulahiin tuld gicheer jin tavina. Bas bumba tavij bolno. Dotroosoo doloogoniin ur jims uuna. Zugiin hailsan lav bolon sarhinag /toplyenogo voska i voshchinii/-iig oliviin tostoi holij nairuulaad nuruugaa tosolj, huzuunees ahar suul hurtel udurt 3 udaa urne. Esvel lavriin navch 6 heseg /h/, narsnii shilmuus /1h/, tsutsgiin tos /12h/-toi holij nairuulaad “vodyanyaya banya” hiigeed 4-5 honog darna. Ene tosoor udurt 2 udaa gemtsen hesegtee turhej, urne. Hervee husvel, enehuu lavriin navchtai tosiig zahialgaar hiij ugch bolno. Baruunii sudlaachdiin uzej baigaagaar tsus harvasnaas hoish 2-6 sar esvel 1 jiliin daraa emchilgeenii naashtai ur dun garch eheldeg. Gemtsen, saajsan uye much, erhtenee ashiglahiig oroldoh heregtei. Ali boloh yamar neg yum hiihiig erelhiileh, tuhailbal, uuruu biye zasah, huvtsasaa umsuh, usee yanzlah, hooloo hiih, ger oronoo tseverleh, duulah, hashigrah, changa duugaar nom unshih geh met. Udriin deglem sain barimtlah, biyeiin tamir, tusgai dasgal hiih, sportoor hicheelleh heregtei. Bolj ugvul taivan amgalan baihiig hicheeh. Busadtai haritsuulahad hun bur oyuun sanaa, udamshil, setgets, hureelen bui orchin, niigmiin garliin huvid davtagdashgui uur uuriin gesen ontslogtoi baidag tul zoviur emgegiig onoshloh, emchlehdee edgeer huchin zuiliig hargalzaj uzne. Zailshiivel zohih zuils: Hurts amtlagchid, talh, kofye, har ba nogoon tsai, darshilsan /pickled foods/, utsan, sharsan, huursan mahan hool, arhi, dars, tamhi, yanz buriin chips, turgen hool, tort, margarin, laazalsan mah, elegnii uhash, turgen hool, uildveriin byaslag, trans uuh tos, saahar, ur taria, buudain deed guril, tuugeer hiisen buteegdehuun.   “Holyestyerin bagatai hool id” gedeg zuvlumj bol buruu yum. YAagaad gevel, bidnii uurag tarhinii 25% ni holyestyerin baidag. Hangalttai hemjeenii holyestyerin baihgui bol bidnii eleg  daavruudaa bolovsruulj gargaj chadahgui bilee. Gagtshuu, holyestyeriniig eselduulj, muu zuil bolgodog zuil boloh arhi, tamhi, muu hool, tsevershuulsen ur taria, deed guril, stryess, uildverleliin himiin buteegdehuun, saahar, hudulguungui baih zereg boloi.   Eh uusver: “Babushkinii ryetsyeptii” sonin, №08 /416/ Fyevrali 2010 “Babushkinii ryetsyeptii” sonin, №34 /390/ Avgust 2009 Narodniii lyechyebnik Vsyerossiiskaya gazyeta o narodniih sryedstvah lyechyeniya №20 /212/ 2010 http://folk-med.ru/insult.html http://medic.ymka.ru/insult.php http://zdravotvet.ru/lechenie-i-posledstviya-insulta-levoj-i-pravoj-storony/ http://www.km.ru/zdorove/2012/12/25/zdorove/700499-mozhno-li-vylechit-paralich http://www.ayzdorov.ru/lechenie_insylt_nar.php http://life5plus.ru/serdechny-e-i-sosudisty-e-bolezni/insult/insul-t.html http://www.medn.ru/statyi/Mozgovojinsult.html http://narmed.ru/bolezni/sosudy/insult Uuh urgamaluud:  - Biyeiin shingeniig shultjuuleh (huchillegiig saarmagjuulah u.h. huchilleg ihdeh emgeg) - Bodisiin soliltsoonii hamshinj - Holyestyerin, triglitsyeridiin hemjee nemegdeh - Am uruul huuraishih, omgolton hatah - Bainga evsheeh - Belgiin sulral - Nud argah, huuraishih - Huuhen haraa het nariisah - Artishok - Ashvaganda - Bag honhontsetseg - Bagvaahainii isgesen handmal - Banan jims (gadil) - Baragshun - Bivlentsriin tsomog - Buurulzguniin isgesen handmal - Buurulzguniin tsomog - Buutsainii tsomog - Gajig tseene (sogoon sav) - Gazriin liir (bultsuut tsetseg: gdh, bultsuu) - Ganga, hotoin tsomog - Dalain baitsaa - Doshontsgiin tsomog - Javiin toson turhleg - Zunshiltsetsgiin tsomog - Zunshiltsetseg - Zuun nast (zuunnast) - Isgesen alimnii shuus - Ih shuudergene - Lidriin handmal - Liiriin tsomog - Mulhuu ganga - Mulhuu hoshoongor - Nargil modnii samar (tos, zuulun ediin zorgodos) - Nars (shilmuus) - Narsnii toosontsortoi nahia, shilmuus - Narsnii holtos - Olivtoi gangiin tos - Olivtoi shuudergeniin tos - Rozmarinii tsomog - Sadagnagva nangiad - Sarmis - Sarislag hunchir - Sibiri chudurgunu - Siimhii altantsegtsuuhei - Songiniin koktyeili - Songiniin halis - Tulugch uvs - Temeeljiin uriin tos - Ulaan goyoo - Ulaan chavganii ur jims - Uliangariin tsomog - Usan uzmiin yasnii tos - Usan uzem, uzem - Uhriin nudnii navch, ur jims - Uhriin nudnii tsomog - Hailaas navchit tavilgana - Har arts - Har urt tesiin jims - Hoshuu taria - Humsantsetsgiin tos - Husnii ongol muug (chaga) - Hush - Hush, huvuntiin tsomog - Hyasaa muug - TSagaan burgas - TSagaan maj - TSars - TSoorgoniin tsomog - CHas ulaan doloogono - CHatsarganiin tsomog - CHiher uvs - CHiher uvsnii tsomog - CHoniin hel (tom navchit degd) - CHudurguniin tsomog - SHants modnii holtos - SHar gaa - SHar gontog - SHilmuusnii tsomog - SHinesnii tsomog - SHoshloirhog hoshoongor - SHuusleg shilmuusnii tos - Egel umhii - Emiin rozmarin - YApon lider - YAshilduu chatsargana - Zuu tuunuuriin emchilgee - CHiherleg intoor - Nariin navchit honholdoi - Probiotik buteegdehuun - Saravgar tuulain tagnai - Brazil samar - K amindemiin dutagdal - Erendiin tos - Tums